MARKA HAKKINA TECAVÜZ VE YASAL YAPTIRIMLAR
Marka; 6769 Sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 4. maddesinde “bir teşebbüsün mallarının veya hizmetlerinin diğer teşebbüslerin mallarından veya hizmetlerinden ayırt edilmesini sağlaması ve marka sahibine sağlanan korumanın konusunun açık ve kesin olarak anlaşılmasını sağlayabilecek şekilde sicilde gösterilebilir olması şartıyla kişi adları dâhil sözcükler, şekiller, renkler, harfler, sayılar, sesler ve malların veya ambalajlarının biçimi olmak üzere her tür işaretten oluşabilir. “şeklinde tanımlanmıştır.
Türk Patent ve Marka Kurumu nezdinde tescil edilen marka sahibine geniş hukuki haklar sağlamaktadır. Bu yazımızda tescilli markalara tecavüz oluşturan fiiller ve sağlanan hukuksal korunma yöntemlerini ele almaktayız.
MARKA HAKKINA TECAVÜZ OLUŞTURAN FİİLER
6769 Sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 29.maddesinde marka hakkına tecavüz oluşturan fiiller yer almaktadır. Bu fiiller;
- Marka sahibinin izni olmaksızın, markayı 7’ nci maddede belirtilen biçimlerde kullanmak.7.madde de belirtilen fiiller;
– Tescilli marka ile aynı olan herhangi bir işaretin, tescil kapsamına giren mal veya hizmetlerde kullanılması,
– Tescilli marka ile aynı veya benzer olan ve tescilli markanın kapsadığı mal veya hizmetlerle aynı veya benzer mal veya hizmetleri kapsayan ve bu nedenle halk tarafından tescilli marka ile ilişkilendirilme ihtimali de dâhil karıştırılma ihtimali bulunan herhangi bir işaretin kullanılması,
– Aynı, benzer veya farklı mal veya hizmetlerde olmasına bakılmaksızın, tescilli marka ile aynı veya benzer olan ve Türkiye’de ulaştığı tanınmışlık düzeyi nedeniyle markanın itibarından haksız bir yarar elde edecek veya itibarına zarar verecek veya ayırt edici karakterini zedeleyecek nitelikteki herhangi bir işaretin haklı bir sebep olmaksızın kullanılması.
- Marka sahibinin izni olmaksızın, markayı veya ayırt edilemeyecek kadar benzerini kullanmak suretiyle markayı taklit etmek.
- Markayı veya ayırt edilemeyecek kadar benzerini kullanmak suretiyle markanın taklit edildiğini bildiği veya bilmesi gerektiği hâlde tecavüz yoluyla kullanılan markayı taşıyan ürünleri satmak, dağıtmak, başka bir şekilde ticaret alanına çıkarmak, ithal işlemine tabi tutmak, ihraç etmek, ticari amaçla elde bulundurmak veya bu ürüne dair sözleşme yapmak için öneride bulunmak.
- Marka sahibi tarafından lisans yoluyla verilmiş hakları izinsiz genişletmek veya bu hakları üçüncü kişilere devretmek.
MARKA HAKKINA TECAVÜZDE HANGİ DAVALAR AÇILABİLİR?
Marka hakkı sahibi, marka hakkına tecavüz fiilini gerçekleştiren kişi veya kişilerin hem hukuki hem de cezai sorumluluğu bulunmaktadır. Bu kişi veya kişilere karşı çeşitli hukuki koruma yollarına başvurarak bu tecavüzün önlenmesini, durdurulmasını veya kaldırılmasını, tazminata mahkûm edilmesini ve cezalandırılmasını talep edebilirler.
MARKA HAKKINA TECAVÜZ HALİNDE AÇILABİLECEK HUKUK VE CEZA DAVALARI
6769 Sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 149.maddesinde marka hakkı tecavüze uğrayan hak sahibinin açabileceği hukuk davaları belirtilmiştir;
- FİİLİN TECAVÜZÜ OLUP OLMADIĞININ TESPİTİ DAVASI
- MUHTEMEL TECAVÜZÜN ÖNLENMESİ(MEN’İ) DAVASI
- TECAVÜZ FİİLERİNİN DURDURULMASI DAVASI
- TECAVÜZÜN KALDIRILMASI DAVASI
- MADDİ VE MANEVİ TAZMİNAT DAVALARI
Marka hakkı tecavüze uğrayan hak sahibi, tecavüz fiilini gerçekleştirenler hakkında Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulunarak bu kişilerin cezalandırılmasını talep edebilirler. 6769 Sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 30.maddesinde marka hakkına tecavüz fiillerinde hükmolunacak cezalar belirtilmiştir.
- Başkasına ait marka hakkına iktibas veya iltibas suretiyle tecavüz ederek mal üreten veya hizmet sunan, satışa arz eden veya satan, ithal ya da ihraç eden, ticari amaçla satın alan, bulunduran, nakleden veya depolayan kişi bir yıldan üç yıla kadar hapis ve yirmi bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır.
- Marka koruması olduğunu belirten işareti mal veya ambalaj üzerinden yetkisi olmadan kaldıran kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır.
- Yetkisi olmadığı hâlde başkasına ait marka hakkı üzerinde devretmek, lisans veya rehin vermek suretiyle tasarrufta bulunan kişi iki yıldan dört yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır.
- Bu maddede yer alan suçların bir tüzel kişinin faaliyeti çerçevesinde işlenmesi hâlinde ayrıca bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.
- Bu maddede yer alan suçlardan dolayı cezaya hükmedebilmek için markanın Türkiye’de tescilli olması şarttır.
- Bu maddede yer alan suçların soruşturulması ve kovuşturulması şikâyete bağlıdır.
- Başkasının hak sahibi olduğu marka taklit edilerek üretilmiş malı, satışa arz eden veya satan kişinin bu malı nereden temin ettiğini bildirmesi ve bu suretle üretenlerin ortaya çıkarılmasını ve üretilmiş mallara elkonulmasını sağlaması hâlinde hakkında cezaya hükmolunmaz.
Markanıza karşı gerçekleştirilen tecavüz fiillerinde hak kayıpları yaşamamak ve hukuki destek almak için ofisimiz Avukatları ile web sitemizde yer alan telefon numaraları veya info@oz-elpartners.com e-posta adresinden iletişime geçebilirsiniz.